Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
Brakuje regulacji prawnych w tej dziedzinie.
Opracowany w Polsce program pierwotnej profilaktyki nowotworów tytoniozależnych stanowi nierozłączną część Krajowego Programu Profilaktyki Pierwotnej Nowotworów Złośliwych. Program ten obejmuje m.in. systematyczne badanie wielkości i struktury konsumpcji tytoniu, badanie zawartości kancerogenów w polskich papierosach, kształtowanie postaw zdrowotnych Polaków, podjęcie skoordynowanych działań edukacyjnych w celu kreacji i promocji zdrowego stylu życia, zmianę polityki państwa (uchwalenie ustawy antytytoniowej oraz kontrolę jej funkcjonowania, rozszerzenie ograniczeń w paleniu tytoniu w miejscach publicznych, ochronę praw niepalących), zmiany w polityce cen (np. wprowadzenie antypromocyjnych cen na wyroby tytoniowe), opracowanie zasad polityki normatywnej wobec wyrobów tytoniowych (np. wprowadzenie systemu kroczących norm na zawartość kancerogenów w wyrobach tytoniowych sprzedawanych na polskim rynku, norm jakości bibułki i filtrów papierosowych, oznaczanie zawartości podstawowych substancji szkodliwych na opakowaniach tytoniowych). Podejmowane są inicjatywy tworzenia klubów antynikotynowych i poradni odwykowych dla palaczy. W leczeniu odwykowym korzystne jest stosowanie takich preparatów, jak: beznikotynowe kapsułki (np. Nicofree), zawierające włókna ksantenowe o właściwościach żelujących, które w połączeniu z wodą pęcznieją, osłabiając uczucie głodu, występujące po odstawieniu papierosów. Stosowane są też plastry z nikotyną, guma do żucia z nikotyną, filtry do papierosów pochłaniające nikotynę. W przypadkach niepowodzeń zerwania z nałogiem profilaktyczne znaczenie mają: obniżenie liczby wypalanych papierosów, palenie papierosów o niskiej zawartości nikotyny i substancji rakotwórczych i tylko z filtrem, niewypalanie papierosów do końca, palenie fajki zamiast papierosów, niepalenie w czasie wysiłku fizycznego i w pomieszczeniach wspólnego użytku. WHO zaleciła rządom wprowadzenie przepisów dotyczących kontroli zawartości substancji szkodliwych w tytoniu'. Jest to istotna działalność profilaktyczna w odniesieniu do osób, które nie potrafią rzucić palenia, redukująca ryzyko zdrowotne związane z paleniem tytoniu. Realizacja tego zalecenia, w wyniku którego produkowane papierosy zawierają mniej ciał smołowatych, nikotyny, tlenku węgla, ma też pewne ujemne następstwa, powodując zmniejszenie poczucia szkodliwości palenia tytoniu w świadomości społecznej, skoro współcześnie produkowane wysokogatunkowe papierosy są mało szkodliwe. W ślad za National Center Institute US trzy polskie towarzystwa naukowe (kardiologiczne, ftyzjopneumonologiczne i onkologiczne) wystąpiły z propozycją wprowadzenia do praktyki lekarskiej tak zwanej zasady minimalnej interwencji antynikotynowej. Sprowadza się ona do krótkich, stanowczych uwag, które powinny być udzielane podczas wizyt przez każdego lekarza - o szkodliwości palenia tytoniu, np. "Czy pan pali? To niedobrze, bo będą kłopoty z leczeniem". "Jeśli pan nie przestanie palić, niech pan sobie szuka innego lekarza". W Polsce zajmuje się tą kontrolą Centralne Laboratorium Przemysłu Tytoniowego. Yrystyna Dłużnie~ska 1 ~. Higiena rozwojowego okresu wzrastania i dojrzewania. 10.1. Etapy rozwoju Pod pojęciem rozwoju rozumiemy w biologii proces zmian morfologicznych, chemicznych i czynnościowych, zachodzących stopniowo w organizmach w ciągu życia jednostki (ontogeneza) lub kolejnych pokoleniach (filogeneza), pod wpływem czynników dziedzicznych oraz środowiska zewnętrznego. W przebiegu ontogenezy człowieka wyróżniamy okres prenatalny i postnatalny. W okresie życia wewnątrzłonowego organizm matki zapewnia zarodkowi, a następnie płodowi względnie stabilne środowisko oraz podaż materiałów odżywczych, które są substratem przemian energetycznych i mnożenia komórek. W okresie postnatalnym młody organizm musi przystosowywać się do zmiennych warunków biosfery, skąd też czerpie substrat metaboliczny - tlen i składniki odżywcze. Wyróżnia się trzy podstawowe etapy ontogenezy: ~ etap rozwoju progresywnego, dla którego typowe są zjawiska rozrostu oraz dojrzewania chemicznego i funkcjonalnego, ~ etap stabilizacji dojrzałego organizmu w zakresie budowy morfologicznej, chemicznej oraz funkcji, ~ etap regresji, to jest etap postępujących przemian degeneracyjnych tkankowych i funkcjonalnych, związanych z procesem starzenia. Wzrastaniem w pierwszym dwudziestoleciu życia człowieka, w powiązaniu z czynnikami środowiskowymi, zajmuje się auksologia (greckie auksein - rosnąć, wzrastać, rozwijać się). Początkiem etapu rozwoju progresywnego jest połączenie męskiej i żeńskiej komórki rozrodczej oraz, po mejotycznym podziale, ukształtowanie się osobniczego kodu genetycznego. Mateńał genetyczny komórki potomnej determinuje dalsze mnożenie komórek (hiperplazję), ich rozrost (hipertrofię) oraz zachodzącą w nich przemianę materii; dzięki niej dochodzi między innymi do 187 produkcji substancji enzymatycznych, które podejmują zadanie sterowania procesami dalszych przemian i różnicowania komórek. Zadania regulacji procesów rozwojowych organizmu oraz jego reakcji metabolicznych wynikających ze zmiennych warunków środowiska przejmuje układ nerwowy; odbiera on bodźce idące z otoczenia do organizmu oraz integruje, także za pomocą układu hormonalnego, reakcje organizmu na działanie środowiska w sposób chroniący homeostazę ustrojową. Poza reakcjami odruchowymi określone struktury anatomiczne mózgu odbierają wiele bodźców w sposób świadomy, przez narządy zmysłów; reakcje na nie są we wczesnych okresach życia pozapłodowego jeszcze odruchowe; w miarę dojrzewania morfologicznego części korowej mózgu oraz pojawienia się zdolności uczenia, młody organizm coraz bardziej świadomie włącza celowe czynności w reakcji na zjawiska zachodzące w środowisku. Rozwój umiejętności spostrzegania, występowanie celowych czynności dziecka, stopień ich doskonalenia (np. sprawności ruchowej) itp. mogą być również traktowane jako wskaźniki dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego i jego funkcjonalnej efektywności. W przebiegu rozwoju progresywnego poza zwiększaniem się liczby komórek i ich morfologicznym różnicowaniem występują zmiany we wzajemnych proporcjach składników chemicznych komórek i narządów, następuje powiększanie się masy komórek i całego ciała. Zjawiska te świadczą o postępie dojrzewania; równolegle występuje specyfikacja funkcji tkankowych w rytmie swoistym dla każdego narządu, ale związanym z procesami rozwojowymi organizmu jako całości. Dlatego dojrzałość funkcjonalna poszczególnych układów ustrojowych występuje w różnych okresach progresywnego rozwoju.
|
WÄ…tki
|