Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
), Bułgarią, Węgrami, NRD (do 1990 r.), Polską, Rumunią i Czechosłowacją. Zasięg terytorialny Układu obejmował obszar państw sygnatariuszy, w tym europejską część Związku Radzieckiego. W wyniku zmian politycznych, jakie zaszły w krajach Europy Środkowo-Wschodniej oraz w Związku Radzieckim państwa
125 MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE UNIWERSALNE członkowskie podjęły w dniu l lipca 1991 roku decyzją o rozwiązaniu struktur wojskowych i politycznych tej organizacji. Rada Europy jest najstarszą i największą organizacją polityczną naszego kontynentu. Powstała na mocy konwencji podpisanej przez 10 państw zachodnioeuropejskich w 1949 roku. W okresie narastania zimnej wojny i konfrontacji Zachodu ze Wschodem państwa te chciały stworzyć organizację paneuropejską, jednoczącą kraje na gruncie demokracji, przestrzegania praw człowieka, pokojowego rozstrzygania problemów społecznych i wspólnej tożsamości kulturowej. Rada Europy ma dwa główne organy: Komitet Ministrów i Zgromadzenie Doradcze. Komitet Ministrów składa się z ministrów spraw zagranicznych wszystkich państw członkowskich. Zbiera się z reguły dwa razy w roku. Zgromadzenie Doradcze składa się z parlamentarzystów, mianowanych przez parlamenty lub rządy państw członkowskich. Innymi ważnymi filiami organizacji są: Europejska Komisja Praw Człowieka oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka. Rada Europy jest organizacją aktywną i między innymi doprowadziła do zawarcia około 140 konwencji dotyczących spraw socjalnych, kulturalnych, prawnych, ochrony środowiska itp. W dniu 26 listopada 1991 roku Polska została 26 pełnoprawnym członkiem Rady Europy. Obecnie RE grupuje 32 państwa. c) Organizacje integracji gospodarczej państw uprzemysłowionych Po zakończeniu II wojny światowej większość krajów Europy Zachodniej znalazła się w głębokim kryzysie społecznym i gospodarczym. Radykalizowały się nastroje społeczne, rosły wpływy komunistów. W tej sytuacji Stany Zjednoczone, dążąc do utrzymania Europy Zachodniej w sferze swoich wpływów, okazały jej znaczną pomoc gospodarczą i finansową w odbudowie europejskiego potencjału gospodarczego. W 1947 roku uruchomiono Plan Pomocy Europie, zwany potocznie planem Marshalla. Jednym z warunków objęcia krajów europejskich tym planem było opracowanie przez nie i przystąpienie do wspólnego europejskiego programu odbudowy i rozwoju. W tym celu kraje Europy Zachodniej utworzyły w 1948 roku Organizację Europejskiej Współpracy Gospodarczej. Początkowo Organizacja ta zajmowała się podziałem pomocy amerykańskiej, a po zakończeniu planu Marshalla działała na rzecz liberalizacji handlu i rozwoju współpracy finansowej państw zachodnioeuropejskich i Stanów Zjednoczę- r-f 126 TERESA KEGEL, ANDRZEJ NOWAK nych. W1960 roku utworzono na jej gruncie Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), o kompetencjach i formule pozwalającej na uczestnictwo w niej wszystkim rozwiniętym krajom kapitalistycznym. Do 1973 roku do OECD przystąpiły praktycznie wszystkie rozwinięte państwa zachodnie (2]Jkraje). Propozycja ZSRR o przyjęcie do OECD została odrzucona. Najwyższym organem OECD jest Rada działająca na dwóch poziomach: ministrów spraw zagranicznych i gospodarki oraz stałych przedstawicieli. Uchwały Rady mają charakter zaleceń i obejmują tylko te kraje, które głosowały za przyjęciem decyzji. Materiały na posiedzenie Rady przygotowuje Komitet Wykonawczy i organy pomocnicze - różnorodne komitety problemowe, branżowe, tymczasowe grupy robocze itp. (jest ich około 200). Pracami organizacyjno--administracyjnymi kieruje Sekretariat. Przy OECD działa też kilka agencji wyspecjalizowanych. Głównym zadaniem OECD jest analiza bieżącej sytuacji gospodarczej i finansowej krajów członkowskich, całego ugrupowania oraz gospodarki światowej. Co roku OECD sporządza dla poszczególnych krajów raporty oceniające ich kondycję ekonomiczną i zawierające wskazówki odnośnie do dalszego rozwoju. Na podstawie tych raportów tworzony jest zintegrowany model, tzw. „Interlink", przedstawiający podstawowe trendy rozwojowe całego subsystemu na tle zmian zachodzących w gospodarce światowej. OECD opracowuje też specjalne prognozy tzw. „systemu wczesnego ostrzegania", wskazując zagrożenia dla gospodarek krajów członkowskich. OECD jest także organizacją służącą jako forum do negocjacji i ustaleń na rzecz ograniczenia barier swobodnej wymiany towarów, usług i kapitału. Ważne miejsce w działalności OECD zajmują sprawy X pomocy rozwojowej dla krajów Trzeciego Świata i państw postkomunistycznych. Z licznych i silnie zróżnicowanych zachodnioeuropejskich organizacji gospodarczych największy wpływ na układ sił politycznych i gospodarczych w Europie Zachodniej wywarła Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) przekształcona w 1993 roku w Unię Europejską. Pierwowzorem dla UE była Europejska Wspólnota Węgla i Stali utworzona w 1951 roku. W 1957 roku, po dwuletnich przygotowaniach, sześć państw zachodnioeuropejskich podpisało w Rzymie trą- 127 MIĘDZYNARODOWE ORGANIZACJE UNIWERSALNE ktat powołujący do życia EWG i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euroatom). W1967 roku EWG, EWWiS i Euroatom połączyły się w jedną organizację. Członkami pierwotnymi EWG były: RFN, Francja, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg. W1973 roku do Wspólnoty przystąpiły Wielka Brytania, Dania i Irlandia. W 1981 roku została przyjęta Grecja, a 4 lata później Hiszpania i Portugalia. 1.01.95 r. członkami UE zostały Austria, Finlandia i Szwecja. O przyjęcie do UE ubiegają się następne kraje europejskie. Wiele państw europejskich ma status krajów stowarzyszonych zlJE. Należą do nich m.in. Malta, Cypr, Turcja, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry. Ze szczególnych udogodnień w handlu i współpracy gospodarczej z UE korzysta na mocy tzw. konwencji z Lome 66 krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (grupa ACP).
|
WÄ…tki
|