współdziałanie Typy i rodzaje związków (sprzężeń zwrotnych) zachodzących pomiędzy jednostkami lub grupami dążącymi do realizacji wspólnego...

W ujęciu wojskowym, uzgodnione zespolenie wysiłku i działań jednostek wojskowych (zgrupowań, grup bojowych) co do zadań, czasu, miejsca (przestrzeni) w myśl zamiaru osiągnięcia celu. Celem współdziałania jest optymalne wykorzystanie materialnych i niematerialnych możliwości jednostek.
współpraca cywilno-wojskowa (ang. Civil – Military Co-operation) Uzgodnienia sÅ‚użące relacjom pomiÄ™dzy dowódcami i wÅ‚adzami paÅ„stwo-wymi, cywilnymi i wojskowymi oraz ludnoÅ›ciÄ… cywilnÄ… na obszarze zajmo-wanym przez wojska lub na którym planuje siÄ™ ich rozmieszczenie. Uzgodnienia powyższe obejmujÄ… również relacje z organizacjami pozarzÄ…dowymi oraz agencjami, organizacjami i wÅ‚adzami miÄ™dzynarodowymi.
współrzędne mapy (ang. map reference) Sposób identyfikacji punktu na powierzchni ziemi poprzez odniesienie go do informacji podanej na mapie, zwykle do siatki współrzędnych geograficznych lub siatki topograficznej
wstępne zarządzenie operacyjne
Forma stawiania zadań podczas zastosowania równoległej metody pracy, wydawane z reguły po podjęciu przez dowódcę decyzji (po odprawie decyzyjnej). Zawiera przede wszystkim zamiaru walki (operacji), zadania dla podwładnych oraz inne niezbędne informacje.
wstępny projekt planu (ang. initial draft plan) Plan opracowany i uzgodniony w wykonującym go dowództwie, gotowy do uzgodnienia z innymi dowództwami. Nie może być wprowadzony w życie bezpośrednio przez proponującego go dowódcę, ale w razie konieczności może stanowić podstawę do wydania przez niego rozkazu operacyjnego.
91
wydział (ang. section) Część instytucji wojskowej lub dowództwa, najczęściej szczebla dywizji i wyższych. W wielu armiach na szczeblu operacyjnym lub w instytucjach centralnych, wydział wchodzi w skład oddziału lub występuje samodzielnie.
Na szczeblach taktycznych stanowi główny element organizacyjny dowództw oraz sztabów (np. w sztabie korpusu lub dywizji). Odpowiedzialny za jeden z głównych obszarów funkcjonalnych. Na czele wydziału stoi szef; podlegają mu wszyscy żołnierze oraz pracownicy cywilni danego wydziału.
Patrz → zarząd, oddział, sekcja.
wymagania stawiane dowodzeniu
Całokształt warunków, norm, żądań, oczekiwań wskaźników i wielkości jakim powinno odpowiadać dowodzenie, do podstawowych wymagań w zakresie dowodzenia zalicza się miedzy innymi: elastyczność dowodzenia, zachowanie w ciągłej gotowości systemu dowodzenia oraz zapewnienie wojskom i organom dowodzenia dogodnych warunków do wykonania zadania.
Patrz → prawa dowodzenia, zasady dowodzenia.
wymienność (ang. interchangeability) Właściwość produktu, procesu lub usług, w której dwa lub więcej obiektów posiada takie funkcjonalne i fizyczne charakterystyki, że są równoważne pod względem wydajności i trwałości oraz mogą być zastąpione jeden drugim bez dokonywania zmian w samych obiektach ani innych obiektach do nich przy-
łączonych, z wyjątkiem dostrojenia oraz bez konieczności wyboru ze wzglę-
du na dopasowanie i charakter pracy.
wymienność operacyjna (ang. operational interchangeability) Zdolność do zastępowania jednej części inną, o odmiennym składzie lub po-chodzeniu, bez utraty skuteczności, dokładności i bezpieczeństwa działania.
wypracowanie danych do decyzji
Część procesu dowodzenia realizowany przez organy dowodzenia, którego celem jest określenie najlepszego sposobu realizacji określonego zadania lub określonego działania w zaistniałej sytuacji oraz przedstawienie go dowódcy.
wytyczne
Forma stawiania zadań lub ukierunkowania podwładnych, zwykle dotycząca działalności specjalistycznej.
92
wysunięte stanowisko dowodzenia
Rodzaj stanowiska dowodzenia rozwijanego doraźnie, zazwyczaj w obszarze odpowiedzialności podwładnych w celu koordynacji przez dowódcę działań w newralgicznych okresach walki lub operacji; obsadę operacyjną wysunię-
tego stanowiska dowodzenia stanowi zazwyczaj grupa operacyjna dowódcy lub zespół dowodzenia działaniami.
Patrz → stanowisko dowodzenia, organy dowodzenia, tyłowe stanowisko dowodzenia, zapasowe stanowisko dowodzenia, taktyczne stanowisko dowodzenia, zapasowy rejon stanowiska dowodzenia, stanowisko dowódczo-obserwacyjne, powietrzny punkt dowodzenia.
wzmocnienie (ang. reinforcing)
1. Wydzielenie potencjału do działania na korzyść podwładnego.
2. W terminologii używanej w artylerii, zadanie taktyczne podczas którego jedna jednostka artyleryjska zwiększa siłę ogniową innej jednostki artylerii.
Patrz → siły wzmocnienia, państwo wzmacniające.
93
Z
zabezpieczenie bojowe
Rodzaj zabezpieczenia realizowanego przez jednostki obejmujący: ubezpie-czenie, maskowanie, powszechną obronę przeciwlotniczą, zabezpieczenie inżynieryjne, obronę przeciwchemiczną, zabezpieczenie topograficzne i hy-drometeorologiczne.
zadanie
Cel, jaki ma być osiągnięty w ustalonym czasie przez żołnierza, pododdział, oddział podczas wykonywania obowiązków; przyszłe zdarzenie, które zostało opisane i przekazane podwładnym do realizacji.
zakres obowiązków (ang. job description) Opis obowiązków, zakresu odpowiedzialności i kwalifikacji dotyczących określonego stanowiska służbowego.
zamiar działania (ang. concept of operations) Koncepcja osiągnięcia celu jasno i zwięźle określająca sposób działania wybrany przez dowódcę, stanowi główny element decyzji dowódcy i jest podstawą planowania i organizowania działań.
Patrz → koncepcja.
zamiar strategiczny (ang. strategic concept) Przebieg działań przyjęty w wyniku oceny sytuacji strategicznej. Jest to okre-
ślenie tego co należy zrobić w szerokim znaczeniu i sformułowane wystarczająco elastycznie aby pozwolić na wykorzystanie tego planu przy określeniu wynikających z niego zadań wojskowych, dyplomatycznych, ekonomicz-nych i innych.
zamienność
Patrz → wymienność.
94
zapasowe stanowisko dowodzenia
Stanowisko dowodzenia organizowane w celu zapewnienia ciągłości i trwa-
łości dowodzenia, jego obsada operacyjna jest w gotowości do przejęcia dowodzenia zgodnie z planem oraz w wypadku zniszczenia lub obezwładnienia stanowiska dowodzenia lub w wypadku jego przemieszczania.