Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
Celem agresji wrogiej jest zadanie bólu lub zranienie. Agresja instrumentalna służy do osiągnięcia innego celu poza zadaniem bólu i zranieniem. Dzisiaj na skutek rosnącej liczby przestępstw z użyciem przemocy, popełnianych zwłaszcza w wielkich miastach, obserwuje się w Ameryce wzrost społecznego zainteresowania problemami agresji. Od dawna wśród naukowców toczy się dyskusja i trwa spór na temat tego, czy agresja jest popędem wrodzonym czy wyuczonym sposobem zachowania. Freud dowodził, że człowiek rodzi się wyposażony w dwie równie potężne siły instynktowe: instynkt życia nazwany erosem i instynkt śmierci nazwany tanatosem. Instynkt śmierci może zostać skierowany do wewnątrz i wtedy w swej ekstremalnej formie przejawia się w próbie samobójczej lub może zostać skierowany na zewnątrz i wówczas znajduje wyraz we wrogości, destrukcji albo morderstwie. Zgodnie ze sformułowaną przez Freuda teorią hydrauliczną energia agresywna musi zostać rozładowana, gdyż w przeciwnym wypadku następuje jej wybuch. W związku z tym, że agresja ma określone znaczenie adaptacyjne, większość współczesnych psychologów akceptuje przekonanie, że tendencje agresywne wykształciły się w toku rozwoju ewolucyjnego. Równocześnie człowiek ma rozbudowane mechanizmy kontroli impulsów agresywnych, a jego zachowanie ulega modyfikacji w zależności od zmian zachodzących w środowisku. Dlatego ujawnienie agresji zależy od interakcji między takimi czynnikami, jak: biologiczne wyposażenie człowieka, wrodzone i wyuczone wzory zachowania oraz cechy sytuacji społecznej. Istnieje wiele czynników sytuacyjnych począwszy od procesów neurologicznych i chemicznych, a skończywszy na
uwarunkowaniach spoÅ‚ecznych, które sÄ… odpowiedzialne za wystÄ™powanie zachowaÅ„ agresywnych. Uważa siÄ™, że obszar mózgu nazwany ciaÅ‚em migdaÅ‚owatym sprawuje kontrolÄ™ nad impulsami agresywnymi. Znaleziono dowody potwierdzajÄ…ce istnienie zależnoÅ›ci miÄ™dzy zachowaniem agresywnym a hormonem o nazwie testosteron. Na przykÅ‚ad więźniowie skazani za przestÄ™pstwa z użyciem przemocy wykazujÄ… wyższy poziom testosteronu niż ci, którzy popeÅ‚nili innego rodzaju przestÄ™pstwa. Koreluje to z różnicami miÄ™dzypÅ‚ciowymi w poziomie przejawianej agresji — mężczyźni na ogół sÄ… bardziej agresywni niż kobiety. Alkohol to jeszcze jeden zwiÄ…zek chemiczny wywoÅ‚ujÄ…cy wzrost agresji. Jego dziaÅ‚anie polega na zniesieniu hamulców przed przejawianiem wszelkich zachowaÅ„ niezgodnych z normami spoÅ‚ecznymi, w tym zachowaÅ„ agresywnych. Stwierdzono, że wystÄ…pieniu aktów agresji sprzyja także odczuwanie bólu i dyskomfortu (w ten sposób wyjaÅ›nia siÄ™ fenomen „dÅ‚ugiego, gorÄ…cego lata"). Istnieje również wiele czynników spoÅ‚ecznych warunkujÄ…cych agresjÄ™. Zalicza siÄ™ do nich frustracjÄ™. Zgodnie z teoriÄ… frustracjiagresji doÅ›wiadczanie frustracji może zwiÄ™kszać prawdopodobieÅ„stwo wystÄ…pienia reakcji agresywnych. Jednak frustracja nie prowadzi w sposób bezwarunkowy i automatyczny do agresji. WiÄ™ksze prawdopodobieÅ„stwo, że wyzwoli ona agresjÄ™, zachodzi wtedy, jeÅ›li niespodziewanie napotykamy przeszkodÄ™ na drodze do osiÄ…gniÄ™cia celu i mamy poczucie, że spotkaÅ‚a nas z tego powodu niesprawiedliwość. Należy także dodać, że frustracja nie jest rezultatem deprywacji, ale wzglÄ™dnej deprywacji, czyli poczucia, że posiadamy mniej niż zasÅ‚ugujemy lub mniej niż posiadajÄ… ludzie do nas podobni. Agresja bywa również wynikiem prowokacji lub obecnoÅ›ci bodźca wywoÅ‚ujÄ…cego agresjÄ™, czyli przedmiotu kojarzonego potocznie z dziaÅ‚aniami agresywnymi, np. rewolweru. Zgodnie z teoriÄ… spoÅ‚ecznego uczenia siÄ™ ogromnÄ… rolÄ™ w ksztaÅ‚towaniu zachowaÅ„ agresywnych odgrywa obecność odpowiedniego wzorca wywoÅ‚ujÄ…cego proces naÅ›ladownictwa. Wzorce zachowaÅ„ agresywnych sÄ… dostÄ™pne zarówno w realnym Å›wiecie, jak i w Å›wiecie przedstawianym na ekranie telewizora. W Stanach Zjednoczonych szczególnÄ… uwagÄ™ psychologów zajmujÄ…cych siÄ™ zagadnieniami spoÅ‚ecznymi zwraca problem wpÅ‚ywu agresji oglÄ…danej w Å›rodkach masowego przekazu.
|
WÄ…tki
|