Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
Materia była w możliwie najpełniejszym stopniu
zbliżona do płaszczyzny. Sugeruje postrzeżenia zmysłu dotyku, jest haptyczna. Przestrzeń artykułowana jest w stopniu minimalnym. Relief przedstawia obiektywną, materialną rzeczywistość, jedność przedmiotów, niezależną od subiektywności odbiorcy. Zwarta całość nie dopuszcza udziału odbiorcy z zewnątrz, jest zamknięta, hermetyczna. Istotny aspekt symetrii ograniczającej powierzchnię. 2. Dialektyczna forma reliefu haptyczno-optycznego charakterystyczna dla sztuki starożytnej Grecji. Wciąż jeszcze głównym celem plastyki jest obudzenie wrażenia dotykalnej nieprzenikliwości, nie zostaje przełamany zamknięty i dotykowy związek płaszczyzn. Jednak po drugiej stronie medalu oko również bierze czynny udział w oglądzie dzieła, zaznaczają się światła i cienie poprzez elementy wydobyte z płaszczyznowego tła, co sprawia, że odbiorca musi zrezygnować ze zbyt bliskiego oglądu. Aspekty duchowe artykułowane są na tyle, by nie obniżyć zainteresowania odbiorcy materialną indywidualnością obiektu. Symetria zostaje nieco rozluźniona. Występują światła, cienie, skróty. Postacie są grupowane i wewnętrznie spójne, choć zamknięte na zewnątrz. 3. Relief trójwymiarowy w późnej sztuce rzymskiej. Zostaje uznane istnienie przestrzeni, jednak tylko o tyle, o ile przywiązana jest do materialnych jednostek. Dokonuje się w tej fazie reliefu zamknięta kubistyczna przestrzeń. Relief zostaje otwarty jako wydobyte z płaszczyzny postaci, jednak ich materialność jest mimo wszystko wyraźna. Płaszczyzna zaznacza się jeszcze ostrzej i wyraźniej, im bardziej poszczególne formy zamykają się w przestrzeni. Płaszczyzna nie ma już jednak jakości dotykowej, gdyż pokryta jest lukami głębokich cieni i absorbuje zdecydowanie bardziej zmysł wzroku niż dotyku. Wraz ze wzrastającą przestrzennością i trójwymiarowością postaci w dziele sztuki następowało jej odmaterializowanie. Dążenie do optyczności przedstawienia realizowane jest bowiem przez odejście widza na odległość ( Fernsicht) i zaangażowanie jego duchowej świadomości. Styl jest funkcją zmiany wewnętrznych zasad strukturowania dzieła... Poszczególne cechy stylowe dadzą się zawsze ująć według jednej lub kilku podstawowych zasad strukturalnych. 3. Scharakteryzuj pojęcie „woli twórczej” Riegla Trzeba przyjąć jako aksjomat, że artysta umie zrobić wszystko, co chce, a jeśli nie potrafi, to tylko dlatego, że nie leży to w jego zamierzeniach. 4. Omów koncepcję historii architektury w ujęciu Riegla. Riegl przyznawał, że na pytanie, czym determinowany jest popęd między odtwarzaniem przedmiotów natury jako izolowanych lub łączących się niejako wpływ mają nieartystyczne dziedziny kultury, które można uznać za światopogląd epoki. Sztuka plastyczna miałaby być równoległa do takiego światopoglądu, a dialektyka przedstawień w sztuce miałaby być paralelna do dialektyki indywidualności i kolektywności w danym okresie historycznym. Takim kategoriom podporządkowuje się również historia rozwoju architektury w rozumieniu Riegla. ● Egipt: ○ pojęcie haptyczności w odizolowanej piramidzie, odrębność obiektu, niedostępność ○ dziedzińce kolumnowe – natłok obiektów przysłaniał perspektywę i przestrzeń ○ nacisk na płaszczyznowość, podobnie jak w reliefach ○ dośrodkowa, dotykowa jedność formy ○ nieartykułowane płaszczyzny zewnętrzne ○ absolutnie nieruchoma płaszczyzna egipskim ideałem ○ piramidę należało oglądać z bliska (brak pierwiastka duchowego) ● Grecja: ○ architektura płaszczyznowo-przestrzenna; optyczno-haptyczna ○ zewnętrzność, zamknięcie formy złagodzone przez portyki kolumnowe – forma występuje w przestrzeni ○ gra światłocienia ○ żądała intelektualnego, duchowego wkładu odbiorcy ○ budowla kolumnowa miała być pomostem między piramidą a Panteonem ○ na budowlę kolumnowa patrzeć należy z odległości normalnej ○ plastyczne detale, umiarkowane poruszenie płaszczyzny zewnętrznej ● Rzym: ○ Panteon – jako kolejny etap rozwoju architektury ○ dążenie do zmian głębokości w obrębie twardych zarysów całości ○ niespokojna, szukająca głębi krzywa ○ wprowadzenie do wnętrza ○ wolna przestrzeń została uchwycona jako indywiduum ○ płaszczyzny wewnątrz wgłębnie się zmieniają i tworzą wrażenie ciągłego wzajemnego przenikania się bez zamykania ○ jednak wnętrze ma też wyraźne granice i jest postrzegane dotykowo ○ tak więc przestrzeń stała się wyróżniona indywidualistycznie ○ architektura jako zabudowa wnętrza; przestrzeń wewnętrzna jest zamknięta ○ brak integralności wnętrza ● Późny Rzym: ○ IV w. n.e. ○ płynność, miękkość w kształtowaniu przestrzeni ○ rotunda – ujednolicona przestrzeń, krąży między jednym fragmentem architektury a okiem ○ akcentowanie oka jako powiązania ● przejście od formy centralnej do bazyliki (dążenie do ruchu, doznanie przestrzeni, efekty perspektywiczne), do gotyku
|
Wątki
|