Tak upłynęły trzy, cztery dni...

Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.

Zorba pracował bez wytchnienia, bez odpoczynku, jadła i napoju. Nikł w oczach. Któregoś wieczoru powiedziałem mu, że Bubulina leży jeszcze chora, bez pomocy lekarskiej, że majacząc woła jego imię.
Zacisnął pięść.
— Dobrze — rzekł.
Nazajutrz o świcie poszedł do wioski i natychmiast wrócił.
— Widziałeś ją? — spytałem. — Jak się czuje?
Zorba zmarszczył brwi.
— To nie jest zwykła choroba — odparł. — Ona umiera.
I ruszył szybkimi krokami w kierunku góry.
Tego wieczoru wziął laskę i wyszedł bez kolacji.
— Dokąd, Zorbo? — spytałem. — Do wioski?
— Nie. Na krótki spacer, zaraz wracam.
Szedł wielkimi, zdecydowanymi krokami do wioski.
Byłem zmęczony, położyłem się. Umysłem próbowałem ogarnąć cały świat, wracały wspomnienia, osaczały mnie troski, myśl krążyła wokół niedosiężnych idei, aż znów spoczęła na Zorbie.
“Jeśli przypadkiem natknie się na Manolakasa — myślałem — ten rozwścieczony kreteński olbrzym rzuci się na niego". Podobno ostatnio zamknął się w domu. Wstydzi się pokazać w wiosce i bez przerwy grozi, że gdy dopadnie Zorby, “zmiele go w zębach jak sardynkę". Wczoraj zaś jeden z robotników zobaczył go o północy krążącego w pobliżu baraku. Jeśli spotkają się dziś wieczór, nastąpi masakra.
Skoczyłem na równe nogi, ubrałem się i ruszyłem szybko drogą w kierunku wsi. Pełna czaru, wilgotna noc pachniała dziką lewkonią. Po chwili rozpoznałem w mroku Zorbę, który wlókł się wolno, jakby był zmęczony. Od czasu do czasu przystawał, spoglądał na gwiazdy, nasłuchiwał, potem przyśpieszał kroku i słyszałem uderzenia jego laski o kamienie.
Zbliżał się już do ogrodu wdowy, powietrze nasycone tu było wonią kwiecia cytrynowego i kaprifolium. W tej właśnie chwili pośród drzew pomarańczowych zadźwięczał głos słowika, czysty niby szmer źródlanej wody. Śpiewał i śpiewał w ciemnościach, aż zapierało dech w piersiach. Zorba nagle zatrzymał się, przeszyty jak i ja bezmiernym urokiem tej pieśni.
Jednocześnie trzciny tworzące ogrodzenie poruszyły się, a ostre liście zastukotały niczym stalowe klingi.
— Hej, ty tam! — huknął ktoś dziko. — Nareszcie cię mam, stary łajdaku!
Skamieniałem. Poznałem ten głos.
Zorba postąpił do przodu, uniósł laskę i znów stanął. W świetle gwiazd mogłem dostrzec wyraźnie każdy jego ruch.
Zza trzcinowego płotu jednym susem wyskoczył rosły chłop.
— Kto tam? — zawołał Zorba, wyciągając szyję.
— Ja, Manolakas.
— Idź swoją drogą, wynoś się!
— Zhańbiłeś mnie, Zorba!
— To nie ja cię zhańbiłem, Manolakasie, to los tak zrządził. Zmykaj, mówię ci! Czy nie wiesz, że los jest ślepy?!
— Los nie los, ślepy nie ślepy! — zawołał Manolakas, zgrzytając zębami. — Muszę zmyć swoją hańbę dzisiejszego wieczoru. Masz nóż?
— Nie, tylko kij — odparł Zorba.
— Idź, przynieś swój nóż. Tu czekam na ciebie! Idź!
Zorba nie ruszał się.
— Strach cię obleciał? — zadrwił Manolakas. — Idź, mówię ci!
— Po co mi nóż? — spytał Zorba, wpadając w złość. — Nie mam tu nic z nim do roboty. Pamiętasz, przy kościele ty miałeś nóż, ja nie. Ale chyba nieźle sobie radziłem...
— Kpisz sobie ze mnie nawet, co? — ryknął Manolakas. — Ale zły czas obrałeś na to! Jestem uzbrojony, a ty nie! Przynieś nóż, wszawy Macedończyku — i zmierzymy się!
— Odrzuć nóż, a ja laskę — i zmierzymy się! — odkrzyknął Zorba drżącym z wściekłości głosem. — No, wszawy Kreteńczyku?
Zorba szybkim ruchem ramienia odrzucił laskę. Słyszałem, jak zaszeleściła w trzcinach.
— Rzuć nóż!
Zbliżyłem się cicho na palcach. W świetle gwiazd zdążyłem uchwycić wzrokiem błysk noża, który też upadł w trzciny.
Zorba splunął w dłonie.
— Jazda! — wrzasnął i skoczył z rozpędu. Ale zanim zwarli się zacietrzewieni, skoczyłem między nich.
— Stójcie! — zawołałem. — Manolakasie, Zorbo, nie wstyd wam!
Przeciwnicy wolno zbliżyli się do mnie. Chwyciłem prawą rękę każdego z nich.
— Podajcie sobie dłonie. Obaj jesteście dzielnymi chłopcami. Przerwijcie spór!
— Okrył mnie hańbą... — upierał się Manolakas, próbując wyrwać rękę.
— Nie tak łatwo cię zhańbić — rzekłem. — Cała wioska zna twoje męstwo, zapomnij o tym, co zdarzyło się wówczas przy kościele, bo stało się to w złą godzinę. Przeszło, minęło! I nie zapominaj, że Zorba jest obcy, pochodzi z Macedonii, a wielkim wstydem dla Kreteńczyka jest podnieść rękę na gościa... Chodź, okaż prawdziwe męstwo, uścisnąwszy mu dłoń. A potem pójdziemy do baraku na szklankę wina i pieczoną kiełbasę, by tym przypieczętować zgodę.
Objąłem go wpół i odprowadziłem na bok.
— On jest już stary, biedaczysko! — szepnąłem mu do ucha. — Nie godzi się, żeby taki miody, silny junak bił się z nim!
Manolakas zmiękł:
— Niech będzie — rzucił. — Uczynię to dla ciebie!
Postąpił krok w stronę Zorby i wyciągnął ciężką łapę:
— Chodź, Zorbo! — powiedział. — Co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr. Daj rękę!
— Zżarłeś mi kawał ucha — rzekł Zorba — ale niech ci będzie na zdrowie. Masz moją rękę!
Ściskali sobie ręce długo i mocno, coraz mocniej... I patrzyli na siebie... Bałem się, że jednak dojdzie do bitki.
— Tęgo ściskasz, jesteś silny chłop, Manolakasie! — przyznał Zorba.
— Ty też nieźle. Ściśnij jeszcze mocniej, jeśli potrafisz!
— Starczy już! — zawołałem. — Chodźmy oblać naszą przyjaźń.
Stanąłem między nimi, z prawej strony miałem Zorbę, z lewej Manolakasa. Ruszyliśmy w kierunku naszego wybrzeża.

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.