Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
1995, 2003; Teicher 2000).
nych fazach życia dziecka coraz trudniej Niektóre możliwe konsekwencje to: będzie modyfi kować te struktury. W pew- – zmniejszenie się liczby synaps; mózgi nym stopniu jest to możliwe dzięki oddzia- dzieci krzywdzonych są znacząco mniejsze; ływaniom psychoterapeutycznym, jednak – 20%–30% mniejszy układ limbiczny by takie modyfi kacje w strukturze mózgu zarządzający emocjami, w efekcie czego wystąpiły, potrzeba długotrwałych i konse-nawet niewielki stres może wywołać silną kwentnych oddziaływań. reakcję hormonalną, powodującą nadak- To, co w niezwykle szybkim tempie tywność, lęk, zachowania impulsywne; kształtuje się we wczesnym okresie życia – defi cyty zdolności uczenia się; człowieka później jest trudno zmienić. – niższe IQ; Jeśli do częstych doświadczeń dziecka – zdezorganizowany styl przywiązania; należy przeżywanie bólu, lęku czy złości, to – różnego typu zaburzenia psychiczne. przede wszystkim te emocje – a ściślej mó- Pierwsze trzy lata życia dziecka to czas wiąc związane z nimi procesy chemiczne tzw. okresów krytycznych dla kształtowania zachodzące w układzie nerwowym – zde-się określonych umiejętności i funkcji. Jeśli terminują przebieg procesu kształtowania w tym okresie wystąpią jakieś zaburzenia lub się mózgu dziecka. defi cyty (np. brak bodźców dźwiękowych Konsekwencje zaniedbywania i krzyw- dla kształtowania się słuchu), to dana funkcja dzenia dla kształtowania się mózgu dziec- może się nie wykształcić lub być zaburzona. Czym jest wczesna interwencja i profilaktyka krzywdzenia małych dzieci? Profi laktyka krzywdzenia małych dzie- Kluczem do skutecznych działań w ob- ci to działania ukierunkowane na zmniej- szarze profi laktyki oraz wczesnej interwen- szenie poziomu stresu rodziców małych cji jest oparcie ich na aktualnej wiedzy na dzieci, podniesienie poziomu ich wiedzy temat rozwoju małego dziecka. Podstawą i umiejętności rodzicielskich, a także bez-podejmowanych działań jest wzmacnianie pośrednie wspieranie zdrowia dziecka. wyodrębnionych na jej podstawie czyn- Celem tych działań ma być zmniejszenie ników wspierających prawidłowy rozwój przypadków krzywdzenia małych dzieci, oraz zmniejszanie poziomu czynników ry- a co za tym idzie – zapewnienie im pod- zyka wystąpienia zaburzeń. staw do dalszego prawidłowego rozwoju Planując działania profi laktyczne musi- fizycznego, poznawczego, emocjonalnego my pamiętać, że dziecko może stać się ofi arą oraz społecznego. krzywdzenia z różnych powodów: niewie- Programy wczesnej interwencji i profi - dzy rodzica (że np. potrząsanie dzieckiem laktyki krzywdzenia małych dzieci obej- może powodować urazy mózgu), proble- mują między innymi takie działania, jak: mów infrastruktury (brak lub mały dostęp wizyty domowe, warsztaty umiejętności do służby zdrowia, skutkujący brakiem rodzicielskich, warsztaty radzenia sobie ze właściwej diagnozy), czy zamierzonego stresem, poradnictwo i wsparcia lekarskie działania. Tak więc planowane działania oraz psychologiczne. powinny zawierać zarówno elementy edu- Dziecko krzywdzone • nr 2(27) 2009 4 AGNIESZK A IZDEBSK A, KAROLINA L E WANDOWS K A • ZNACZENIE PROFILAKTYKI KRZYWDZENIA AGNIESZK A IZDEBSK A, KAROLINA L E WANDOWSKA ZNACZENIE PROFILAKTYKI KRZYWDZENIA MAŁYCH DZIECI MAŁYCH DZIECI kacji, rozwiązań systemowych, jak i działań 2. Redukcja predyspozycji do przeja- monitorująco-interwencyjnych. wiania zaburzeń antyspołecznych i podej- Wiele przeprowadzonych analiz pro- mowania aktów przemocy gramów prof laktycznych i wczesnej in- • Predyspozycje do zachowań agresyw- terwencji, realizowanych m.in. w Wielkiej nych a także zaburzeń o charakterze anty-Brytanii, Francji, Stanach Zjednoczonych, społecznym kształtują się do 3. roku życia potwierdza wysoką społeczną, a także w wyniku niewłaściwego traktowania dzie-ekonomiczną wartość działań podejmo- ci przez rodziców. wanych w obszarze profi laktyki krzyw- • Tendencje do reagowania agresją wy- dzenia małych dzieci. Wartość ta wiąże kształcone we wczesnym dzieciństwie są się przede wszystkim z trzema głównymi najtrudniejsze do późniejszej korekcji. obszarami. • Najważniejszym czynnikiem zabezpie- czającym przed agresywnymi zachowania- 1. Polepszenie fi zycznego i psychiczne- mi wobec otoczenia jest empatia. Warun- go dobrostanu dzieci kiem rozwoju empatii jest doświadczenie • Zmniejszenie liczby przypadków mal- w najwcześniejszym dzieciństwie więzi tretowania i wykorzystywania dzieci. z opiekunem, który adekwatnie reaguje na • Zmniejszenie liczby przypadków ura- potrzeby dziecka. zów fi zycznych i psychicznych dzieci po- przez ograniczenie zjawiska ich zaniedby-
|
Wątki
|