Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
Tym samym bank centralny w Polsce utracił bezpośredni wpływ na politykę stóp procentowych w bankach komercyjnych.
Wpływ banku centralnego na banki komercyjne, w tym na zagraniczne, charakteryzuje mała wrażliwość. Polityka kredytowa banków zagranicznych, przy ich bardzo wysokim udziale w rynku, pomniejsza rolę NBP jako banku stabilizującego gospodarkę w sytuacjach kryzysowych zarówno wewnętrznych, jak i przenoszenia skutków zaburzeń zewnętrznych (za granicą). W sytuacjach kryzysowych banki zagraniczne mogą pozbawić naszą gospodarkę środków i przekazać je do innych krajów. Wynika to z faktu, że zagraniczni właściciele banków nie mają poczucia stabilności i nie wiążą na trwałe swojego rozwoju z rozwojem polskich przedsiębiorstw. FINANSOWANIE POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW Przewaga własnościowa kapitału zagranicznego w bankach w Polsce nie przyczyniła się w ostatnich latach do wzrostu efektywności działania w bankach. Budżet nie osiągnął zwiększonych wpływów z tytułu podatku dochodowego. Kto jest zatem beneficjentem obecności kapitału zagranicznego w bankach w skali uniemożliwiającej realizację polityki gospodarczej ? Celem reformy wdrażanej w kolejnych latach było m.in. zaktywizowanie polskich przedsiębiorstw i wyzwolenie przedsiębiorczości. W latach 1995-2002 kapitały podstawowe przedsiębiorstw zarejestrowanych w Polsce wzrosły dwuipółkrotnie, podczas gdy udział kapitałów zagranicznych w kapitale podstawowym wzrósł ponad 8,3 razy. FUNKCJONOWANIE INSTYTUCJI FINANSOWYCH Z UDZIAŁEM... 155 Wraz ze wzrostem zaangażowania kapitału zagranicznego w przedsiębiorstwach i w sektorze finansowym, w tym głównie w bankach, zwiększyło się finansowanie przedsiębiorstw przez banki z kapitałem zagranicznym z 16% do ponad 70%. Oznacza to bardzo silne oddziaływanie zagranicznych decydentów na tempo i fluktuacje wzrostu gospodarczego, kierunki i sposób dalszego rozwoju przedsiębiorstw, w tym wzrost miejsc pracy i spadek bezrobocia. Zasilanie finansowe jest jednym z czynników pobudzania rynku wewnętrznego poprzez tani kredyt. Zła sytuacja wewnętrznego rynku może ograniczać wysoki i trwały wzrost gospodarczy. Istnieje zagrożenie, że banki z kapitałem zagranicznym będą finansowały tylko takie przedsięwzięcia, które nie będą konkurowały z interesem ich akcjonariuszy lub nie będą stanowić konkurencji dla ich klientów. Szczególnie dotyczy to produkcji eksportowej. A dystans dzielący Polskę z krajami Unii Europejskiej jest ogromny mimo wysokiej dynamiki zmian w ostatnich latach. Poziom eksportu na 1 mieszkańca jest w krajach Unii Europejskiej w dalszym ciągu wyższy o ponad 6,4 raza, zaś importu ponad 4,5 raza. Dla dalszego wzrostu gospodarczego Polski, wzrostu udziału w rozwoju gospodarki europejskiej i światowej niezbędne jest stałe finansowanie polskich przedsiębiorstw na warunkach zbliżonych do tych, które oferowane są przez banki na konkurencyjnych rynkach. Polityka banków kształtowana w „banku-matce" powoduje decyzje o odejściu od finansowania niektórych sektorów, regionów i przedsiębiorstw, a niekiedy też skrócenie horyzontu finansowania przedsięwzięć. Ważnym skutkiem staje się także zaostrzenie kryteriów 156 HANNA SOKÓŁ oceny przedsiębiorstwa, tym samym ocena zdolności kredytowej przedsiębiorstwa. Niewystarczająca znajomość uwarunkowań funkcjonowania polskiego przedsiębiorcy przez banki zagraniczne jest jednym z najistotniejszych ograniczeń jego rozwoju. Najczęstszymi przyczynami odmowy kredytowania przedsiębiorstw są: mała płynność finansowa, mała rentowność, niedostateczne zabezpieczenie kredytów. Przy wzroście przychodów przedsiębiorstw w latach 1995-2002 o 2,4 razy zobowiązania ogółem przedsiębiorstw wzrosły 3,6 razy. Wykorzystanie przez przedsiębiorstwa bankowych kredytów długoterminowych wzrosło w tym okresie 2,7 razy i krótkoterminowych 4,9 razy. Jednocześnie udział kredytów długoterminowych w zobowiązaniach ogółem zmniejszył się z 19,7% (1995 r.) do 10,0% (2002 r.), zaś udział kredytów krótkoterminowych z 15,1% do 13,6%. Przewidywana poprawa struktury należności w bankach z kapitałem zagranicznych nie nastąpiła. W okresie 1995-2002 r. miał miejsce wzrost udziału należności zagrożonych w należnościach brutto od sektora niefinansowego w bankach komercyjnych z 20,9% do 21,4%. Mimo wdrożenia nowych procedur metody zarządzania, w bankach zagranicznych nie przyczyniły się do poprawy efektywności alokacji kredytów w przedsiębiorstwach. FUNKCJONOWANIE INSTYTUCJI FINANSOWYCH Z UDZIAŁEM... 157 Tabela 14. Udział należności zagrożonych w należnościach brutto od sektora niefinansowego w bankach komercyjnych (w %) Rok 1995 2000 2002 Należności zagrożone 20,9 15,5 21,4 Źródło: Sytuacja banków w 2002 r. Synteza, NBP 2003 Polskie przedsiębiorstwa o stabilnej sytuacji finansowej i wykazujące zdolność kredytową poszukują finansowania bezpośrednio w bankach zagranicznych oferujących korzystniejsze warunki pozyskania kredytu oraz poprzez emitowanie akcji lub papierów dłużnych na giełdzie warszawskiej lub poza granicami kraju. Na koniec 2002 r. zagraniczne zadłu żenie przedsiębiorstw wynosiło 40,8 mld USD, przy zadłużeniu ogółem Polski 83,2 mld USD, wobec zadłużenia w 1996 r. odpowiednio w wysokości 8,5 mld USD i 47,4 mld USD. Przedsiębiorstwa w sytuacji braku środków poszukują innych, dostępnych źródeł finansowania. W znacznym stopniu źródłem finansowania działalności może być wydłużenie okresów płatności swoich zobowiązań. W latach 1995-2002 nastąpił spadek współczynnika płynności, a jego dramatycznie niski poziom sygnalizował narastające trudności w terminowym regulowaniu zobowiązań. Jednocześnie osiągany poziom płynności zwiększał
|
Wątki
|
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
PamiД™taj, Ејe dbamy o TwojД… prywatnoЕ›Д‡. Nie zwiД™kszamy zakresu naszych uprawnieЕ„ bez Twojej zgody. Zadbamy rГіwnieЕј o bezpieczeЕ„stwo Twoich danych. WyraЕјonД… zgodД™ moЕјesz cofnД…Д‡ w kaЕјdej chwili.