Rosjanin tańczył znowu z Hiszpanką...

Oboje milczeli. Jego wielkie, ciemne oblicze pełne było przymglonej czułości. Skrzypek próbował poprosić Hiszpankę do tańca, ale ona potrząsnęła tylko głową i poszła tańczyć z Rosjaninem.
Skrzypek rozkruszył papierosa swoimi długimi, kościstymi palcami. Zrobiło mi się go nagle żal. Podsunąłem mu papierosy. Odmówił. - Dziękuję, muszę się szanować - rzekł urywanym głosem.
Przytaknąłem.
- Ale ten - chichocząc wskazał na Rosjanina - ten wypala dziennie pięćdziesiąt papierosów.
- Jeden robi tak, drugi inaczej.
- I tak ją dostanę, chociaż nie chce ze mną teraz tańczyć.
- Kogo?
- Ritę.
Przysunął się z krzesłem bliżej.
- Wie pan, byliśmy zaprzyjaźnieni. Grywaliśmy razem. A potem zjawił się Rosjanin i sprzątnął mi ją sprzed nosa swoimi deklamacjami. Ale ja ją jeszcze dostanę.
- Będzie pan musiał porządnie się wysilić - rzekłem. Facet wcale mi się nie podobał.
Wybuchnął beczącym śmiechem.
- Wysilić? Ach, święta naiwności! Muszę tylko poczekać.
- No to niech pan czeka.
- Pięćdziesiąt papierosów dziennie - szeptał. - Widziałem wczoraj jego zdjęcie rentgenowskie. Kawerna na kawernie. Gość jest gotów. - Parsknął znowu śmiechem.
- Z początku staliśmy jednakowo. Można było pomylić nasze zdjęcia! A teraz, żeby pan mógł zobaczyć, jaka różnica! Przybył mi kilogram na wadze. Nie. mój kochany, ja muszę tylko czekać i szanować się. Cieszę się już na następne zdjęcie. Siostra pokazuje mi je za każdym razem. Jak tamtego diabli wezmą, przyjdzie na mnie kolej.
- Także sposób.
- Także sposób - przedrzeźniał mnie. - To jedyny sposób, żółtodziobie!
Gdybym teraz spróbował wejść mu w paradę, zepsułbym sobie u niej szansę na przyszłość. Nie, nie. Pan jest nowicjuszem. Tylko grzecznie, spokojnie, czekać...
Powietrze zrobiło się ciężkie i zawiesiste. Pat pokaszliwała. Zauważyłem, że spogląda przy tym na mnie bojaźliwie, starałem się więc udawać, że tego nie słyszę.
Stara dama, obwieszona perłami, siedziała cicho, zatopiona w myślach. Od czasu do czasu wybuchała jazgotliwymi śmiechem. Potem znowu cichła i trwała w bezruchu.
Trupia główka sprzeczała się z gigolakiem. Rosjanin palił jednego papierosa za drugim. Skrzypek podawał mu ogień. Nagle jakaś dziewczyna zakrztusiła się spazmatycznie, podniosła chusteczkę do ust. spojrzała na nią i zbladła.
Rzuciłem okiem po sali. Oto stoliki, które obsiedli sportowcy, zdrowi obywatele wioski, tam siedzą Francuzi, tam Anglicy, tam Holendrzy, rzucający rozlewne zgłoski swej mowy, pachnące łąkami i morzem - a między nimi przycupnęła mała kolonia choroby i śmierci, gorączkująca, pełna blasku urody, skazana na zagładę. Łąki i morze - spojrzałem na Pat - łąki i morze - piana i piasek, i rozkosz pływania... “Ach - myślałem - ukochane, wąskie czoło! Ukochane dłonie! Ty, ukochane życie, które można tylko kochać, ale nie można uratować".
Wstałem i wyszedłem na dwór. Zrobiło mi się gorąco ze smutku i straszliwej niemocy. Szedłem powoli drogą. Zimno przenikało mnie aż do kości, a wiatr wypadający zza węgła domów smagał mi twarz. Zacisnąłem pięści i patrzyłem długo na surowe białe góry. Szalała we mnie ślepa wściekłość i ból.
W dole ulicy odezwały się dzwonki sanek. Zawróciłem. Pat wyszła naprzeciw mnie.
- Gdzieś był?
- Wyszedłem trochę na dwór.
- Jesteś w złym humorze?
- Skądże znowu.
- Kochanie, bądź wesoły! Bądź dziś wesoły! Zrób to dla mnie! Kto wie, kiedy będę mogła wybrać się znowu na bal.
- Na pewno jeszcze nieraz.
Położyła główkę na moim ramieniu.
- Jeśli ty tak mówisz, to chyba jest prawda. Chodź, zatańczymy. Pierwszy raz tańczymy ze sobą.
Tańczyliśmy, a ciepłe, miękkie światło było pełne litości: ukrywało cienie, które noc rysowała na twarzach chorych.