Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
Ustawową zasadę samodzielności prokuratora przy wykonywaniu czynności procesowych wzmacniają przepisy Regulaminu Wewnętrznego Urzędowania Powszechnych Jednostek Organizacyjnych Prokuratury, które stanowią, że prokurator samodzielnie wykonuje czynności określone w ustawach i jest odpowiedzialny za ich prawidłowość i terminowość, a zwłaszcza za treść i formę postanowień, zarządzeń i innych pism procesowych oraz rzetelność ustnych sprawozdań i ścisłość informacji. Prokurator podpisuje sporządzone przez siebie pisma z zakresu zleconych mu czynności, jeśli przepisy regulaminu lub wewnętrznego podziału czynności nie stanowią inaczej (§ 13 ust. 1 i 2 ustawy o Prokuraturze).
C. Zasada jednolitości oznacza, iż każdy prokurator może (z ustawowymi wyjątkami) występować przed każdym sądem, zaś istotą zasady niepodzielności jest to, iż czynności podjęte przez jednego prokuratora wiążą wszystkie inne organa prokuratury. 3. Zasady działania prokuratury Hierarchiczne podporządkowanie wyraża się w dwóch szczegółowych zasadach substytucji i dewolucji. A. Zasada substytucji jest to dyrektywa, w myśl której prokurator przełożony ma prawo zlecić czynności prokuratorowi podwładnemu. W tym przypadku podwładny organ wstępuje w prawa i obowiązki przełożonego. Istnieją wyjątki od tej zasady. Ustawa niekiedy wymaga, aby niektóre czynności zostały wykonane przez Prokuratora Generalnego. 168 Zasady działania prokuratury Niektóre czynności są zastrzeżone dla prokuratorów określonego rzędu, np. dla prokuratorów okręgowych. Takie czynności nie mogą być zlecone prokuratorowi niższego rzędu; mogą być wykonywane tylko przez prokuratorów nadrzędnych. Nie wolno przekazać prokuratorowi podwładnemu kontroli prokuratora przełożonego ani nadrzędnego, np. nie wolno zlecić prokuratorowi rejonowemu, by rozpoznał zażalenie na czynność prokuratora okręgowego. Taka substytucja byłaby sprzeczna z zasadą hierarchicznego podporządkowania. B. Zasada dewolucji, będąca odwrotnością zasady substytucji - czyli dyrektywa, w myśl której prokurator przełożony może przejąć do wykonania czynność prokuratora podwładnego. Każdy nadrzędny organ prokuratury może wykonać czynność należącą do zakresu działania organu podrzędnego z takim skutkiem, z jakim wykonałby tę czynność organ niższego rzędu oraz ma prawo uchylić decyzję wydaną przez ten organ, chyba że ze względów prawnych uchylenie tej decyzji jest niedopuszczalne. Substytucja i dewolucja umożliwiają przeniesienie czynności prokuratorskiej w dół i w górę drabiny hierarchicznej; stanowią jedną z najskuteczniejszych gwarancji chroniących przed niepożądanymi wpływami czynników lokalnych. Prawidłowa organizacja i racjonalny podział pracy z powodzeniem mogą być przeprowadzone za pomocą norm niższego rzędu niż normy ustawowe. Podział pracy jest sprawą głównie wewnętrzną prokuratury - w takim stopniu, w jakim pozostaje korzystanie z prawa substytucji albo dewolucji. Dewolucję należy stosować w celu sprawowania skutecznej kontroli nad podległymi organami. Postulat należytego sprawowania kontroli przez organ przełożony pociąga za sobą konieczność wyposażenia go w prawo dewolucji. Zasada dewolucji ma też swe granice. Prokurator nadrzędny nie powinien przejmować wydania decyzji, jeśli w ten sposób strona zostałaby pozbawiona przysługującego jej środka odwoławczego (np. gdyby Prokurator Generalny umorzył śledztwo, nie byłoby organu, do którego pokrzywdzony mógłby złożyć zażalenie na takie postanowienie). 169 Rozdział IX POKRZYWDZONY Zgodnie z art. 49 § 1 kpk. z 1997 r., pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo. W roli pokrzywdzonego może wystąpić także instytucja państwowa, społeczna, lub samorządowa, choćby nie miała osobowości prawnej (art. 49 § 2 kpk.). Należy dodać, że instytucji państwowej, samorządowej lub społecznej nie będącej pokrzywdzonym, ale składającym zawiadomienie o przestępstwie przyznano również prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego (art. 306 § 1 kpk.). Na tle powyższej definicji pokrzywdzonego zasadniczo zachowują aktualność poglądy doktryny i orzecznictwa wypracowane w czasie obowiązywania kpk. z 1969 r. W definicji przyjętej w art. 49 § 1 kpk. z 1997 r. można wyróżnić trzy zasadnicze elementy: a) zakres podmiotowy (osoba fizyczna, prawna, instytucja samorządowa bądź społeczna nie posiadająca osobowości prawnej); b) dobro prawne; c) bezpośredniość namszenia bądź zagrożenia tego dobra prawnego. Pojęcie „dobro prawne" to dobro chronione przepisami prawa materialnego - nie tylko karnego, ale także prawa cywilnego.
|
WÄ…tki
|