82 Referaty przedstawione w 1972 r...

Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.

na warszawskiej konferencji dotycz�cej wzrostu ludno�ci i opublikowane p�niej w czasopi�mie �Demografia" 1972, nr 2, dostarczaj� wielu dowod�w na istnienie skutecznie dzia�aj�cych norm prawnych, stosowanych w polityce populacyjnej.
296
Cz�sto bowiem w trakcie realizowania za�o�onej polityki33 pojawiaj� si� zjawiska nieprzewidziane, a zw�aszcza w�wczas, gdy do g�osu dochodzi opinia publiczna, kt�ra zwykle upraszcza sens sto-stowanych �rodk�w. Jest zatem nieracjonalne podejmowanie natychmiastowego dzia�ania w obliczu niekorzystnych do�wiadcze� co do skuteczno�ci przyj�tego �rodka oddzia�ywania; jest r�wnie nieracjonalne bagatelizowanie niepo��danych konsekwencji przed zastosowaniem owego �rodka. Ostatecznie -wi�c nale�y zawsze pami�ta�, �e nawet najbardziej staranne opracowanie �rodk�w oddzia�ywania nie mo�e wykluczy� mo�liwo�ci, �e warunki spo�eczne popadn� w konflikt ze �wiadomymi i celowo przyj�tymi metodami dzia�ania, powoduj�c niespodziewane i szkodliwe konsekwencje.
33 P�odno�� w Szwecji jest wyra�nym przyk�adem kr�tkotrwa�o�ci tego zjawiska. Zob. E. Hofsten: Polityka populacyjna.,., wyd. cyt., s. 163.
PAWE� SZYRINSKI GIENADIJ CAREGORODCEW
ZSRR
ZAGADNIENIA SPO�ECZNO-BIOLOGICZNE A MEDYCYNA
Problem ten stanowi swego rodzaju dominant� metodologiczn� przes�dzaj�c� z g�ry nie tylko spos�b og�lnego podej�cia ideowego do rozwi�zywania tych czy innych spraw z zakresu patologii, ale tak�e maj�c� wp�yw na interpretacj� bardziej konkretnych naukowych zagadnie� medycyny.
W jego interpretacji przez uczonych bur�uazyjnych mo�emy zauwa�y� zar�wno przejawy jednostronnego podej�cia biologicznego, jak i zwulgaryzowanego podej�cia socjologicznego. Opr�cz tego rodzaju wzajemnie wykluczaj�cych si� podej�� do zagadnie� spo�eczno-biologicznych spotykamy tak�e eklektyczne punkty widzenia. Ich sens zawiera si� w usi�owaniu bezzasadnego ��czenia r�nych punkt�w widzenia, w g�oszeniu jednoznaczno�ci tego, co spo�eczne, i tego co, biologiczne.
A co przedstawia sob� spo�eczne i biologiczne? Jakie zasady metodologiczne nale�y przyj�� za podstaw� ich okre�lenia? Z jakich kryteri�w powinni�my wyj��, aby m�c okre�li� ich wzajemne zwi�zki i wzajemne stosunki?
Przede wszystkim nale�y pami�ta� o istnieniu swoistego, jako�ciowego charakteru ka�dej formy ruchu materii. Ten swoisty charakter jednak nie tylko nie neguje, ale zak�ada okre�lony zwi�zek i zaz�bianie si� wy�szej formy z poprzedzaj�cymi j� formami ni�szymi.
W w�szym znaczeniu przez spo�eczne rozumie si� spo�eczne istnienie cz�owieka, w odr�nieniu od jego bytu organicznego, fizycznego. W tym sensie cz�owiek wyst�puje jako osobowo��, a m�wi�c s�owami Marksa, jako zesp� stosunk�w spo�ecznych.
Nie oznacza to jednak, �e funkcjonowanie organizmu dokonu-
298
je si� zgodnie z prawami spo�ecznymi. Funkcjonalno-morfologicz-ne procesy i zjawiska zachodz�ce w organizmie cz�owieka, pokrewne analogicznym zjawiskom i procesom zachodz�cym w innych �ywych organizmach i wyp�ywaj�cym z samej istoty �ycia, z w�a�ciwej ka�demu �yciu wymiany materii i jego podstaw genetycznych � wszystko to jest biologiczne.
Nawi�zuj�c do proces�w spo�eczno-biologicznych N. Siemaszko pisa�: �Rozwi�zywanie problemu wzajemnych zwi�zk�w mi�dzy czynnikami biologicznymi i spo�ecznymi jest papierkiem lakmusowym okre�laj�cym marksistowskie lub bur�uazyjne podej�cie do podstawowych problem�w medycyny".
Jak wiadomo, spo�eczna forma ruchu materii zrodzi�a si� na podstawie biologicznej. Przodek cz�owieka prowadzi� �ycie stadne na ga��ziach drzew. Mimo jednak istnienia u niego zdolno�ci do chodzenia na dwu nogach i do pewnych �instynktownych czynno�ci", jego funkcje �yciowe podporz�dkowane by�y prawom biologicznym.
Nast�pnie, dzi�ki rozwojowi jego zdolno�ci do pracy, m�wienia i my�lenia, stadno-instynktowne stosunki zosta�y stopniowo zast�pione przez rodz�ce si� stosunki spo�eczne.
Praca mia�a decyduj�cy wp�yw na morfologiczne i fizjologiczne w�a�ciwo�ci cz�owieka. Wiadomo na przyk�ad, �e wszystkie �ywe istoty w swoim rozwoju i funkcjach �yciowych do�wiadczaj� si�y przyci�gania Ziemi. W wyniku tego, wi�kszo�� z nich utrzymuje poziom� pozycj� w stosunku do powierzchni Ziemi. Jednak pod wp�ywem pracy, spo�ecznego sposobu �ycia, poziomy spos�b poruszania si� przekszta�ci� si� jako�ciowo. A zatem fakt, �e cz�owiek porusza si� na dwu nogach, jest tak�e, w ostatecznym rachunku, wynikiem jego rozwoju spo�ecznego i zdolno�ci do pracy. Z kolei chodzenie na dwu nogach uwarunkowa�o znaczne zmiany w jego kr�gos�upie, stopie itd.
Zdolno�� cz�owieka do chodzenia na dwu nogach jest z�o�onym zjawiskiem spo�eczno-biologicznym. Biologiczny substrat organizmu cz�owieka zawiera w sobie zaledwie mo�liwo�� takiego sposobu poruszania si�. Ale ta mo�liwo�� nie realizuje si� sama przez si�, lecz mo�e si� urzeczywistni� jedynie w odpowiednim �rodowisku spo�ecznym. To, �e cz�owiek chodzi na dwu nogach, zawdzi�cza procesom spo�eczno-wychowawczym.
299
Wzajemne stosunki mi�dzy zjawiskami biologicznym i spo�ecznymi maj� swoje w�a�ciwo�ci i nie mo�na tu przeprowadza� analogii ze stosunkami, jakie zachodz� na przyk�ad mi�dzy czynnikami biologicznymi i chemicznymi lub chemicznymi i fizycznymi.

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.