A gdy juz˙ kurtyna pójdzie w góre˛, moz˙na swobodnie obserwowac´ SCENE˛ POLITYCZNA˛...

Jest to jedno z najcze˛stszych wyraz˙en´, za pomoca˛ których mówi sie˛ o polityce. Niemal sie˛ juzżleksykalizowało, chocńiekiedy metafory sa˛ bardzo przejrzyste i niezwykle konkretne.
Np. wiosna˛ 1990 r. zaniepokojony dziennikarz pytał Aleksandra Halla:
(5) Czy spojrzenie na dzisiejsza˛ s´wiez˙o malowana˛ scene˛ polityczna˛ takz˙e i pana napawa obawa˛, z˙e nie uda sie˛ nam zdobyc´ [...] na nowoczesny model polityczny?
Frazeologia i metaforyka w tekstach politycznych lat 1989–1993
23
(Polit 14 IV 1990). Inny dziennikarz zwrócił sie˛ do b. wicepremiera Leszka Balcerowicza z pytaniem: (6) Jak ocenia Pan scene˛ polityczna˛? (TygPow 24/93).
A „Z
˙ ycie Warszawy” zauwaz˙yło: (7) Jesĺi [ktos´] utrzyma sie˛ na scenie politycznej przez jakisćzas, ma szanse˛ zostania autorem ksia˛z˙ki opisuja˛cej jego z˙yciowe perypetie lub zawieraja˛cej przemysĺenia, jesĺi takowe mu sie˛ przydarzyły (Z
˙ W 19 XI 1992). W tym samym numerze gazety napisano tez˙: (8) gdyby [...]
bez takiego sentymentalizmu spojrzecńa obecna˛ scene˛ polityczna˛, to rysuje sie˛
mniej wie˛cej naste˛puja˛cy obraz [...]
Tadeusz Mazowiecki o nowo powstałym BBWR wypowiedział sie˛ naste˛pu-
ja˛co: (9) słysze˛, z˙e [...] jest to próba zasta˛pienia dotychczasowej sceny politycznej nie do konća okresĺona˛ struktura˛ korporacyjna˛. A dziennikarza tego czasopisma zainteresowało, czy (10) dla Bronisława Geremka i Tadeusza Mazowieckiego nie ma juz˙ miejsca na scenie politycznej? (Wprost 11 VII 1993). Z kolei dziennikarz telewizyjny stwierdził: (11) polska˛ scena˛ polityczna˛ wstrza˛sa wiele konfliktów (TVP 1, 27 XII 1993).
Przykłady moz˙na by mnoz˙yc´, bo scena polityczna wyste˛puje w wie˛kszosći wypowiedzi dotycza˛cych polityki. O róz˙norodnosći uz˙yc´ (i skojarzen´) niech wie˛c s´wiadcza˛ jeszcze takie oto cytaty:
(12) W tym sensie skład rza˛du moz˙e nie prowadzic´ do dobrej konstrukcji sceny politycznej (TVP 2, 17 X 1993).
(13) Ja jego prawa do bycia na scenie politycznej be˛de˛ bronił do konća
[A. Michnik o J. Kaczynśkim], (TVP 2, 16 X 1993).
(16) Do głosowania juz˙ tylko nieco ponad 70 dni. Wsŕód ludzi władzy i obserwatorów sceny politycznej narasta przedwyborcza gora˛czka (Polit 10 VII 1993).
(17) Polska scena polityczna staje sie˛ coraz bardziej niespokojna (BBC, 16 XII 1993).
(18) Pan prezydent przygotowuje formowanie prawej nogi i porza˛dkowanie sceny politycznej (PR 3, 8 XII 1993).
(19) Pójsćie UD i liberałów oddzielna˛ droga˛ spowoduje, z˙e prezydent zechce odkopac´ podział sceny politycznej z okresu PRL (Wprost 10 X 1993).
(20) Ordynacja wyborcza, której celem było zracjonalizowanie i uporza˛dkowanie polskiej sceny politycznej, da taki efekt, z˙e dwie partie, które w sumie zdobyły ok. 35 proc. głosów, be˛da˛ miały ponad 60 proc. mandatów w Sejmie (GW 27 IX 1993, cyt. z Polit).
(21) Po czterech latach liberałowie stali sie˛ formacja˛, która jest nie do wy-parcia z polskiej sceny politycznej (PR 3, 13 XI 1993).
(22) Stabilnosć´ to nie jest najmocniejsza cecha polskiej sceny politycznej (PR 3, 11 VII 1993).
(23) Polska ma scene˛ polityczna˛ bardzo ruchliwa˛, niestabilna˛ i niewykształ-
cona˛ (PR 3, 22 VIII 1993).
(24) Staram sie˛ zrobic´ polska˛ scene˛ polityczna˛ czytelna˛, a BBWR to najlepszy z pomysłów, który moz˙e uporza˛dkowac´ polska˛ scene˛ (L. Wałe˛sa).
24
MARIA FRANKOWSKA
(25) Ten pomysł Wałe˛sy na cztery litery ma zamazacścene˛ polityczna˛ (Stefan Kurowski – TVP 1, 6 VII 1993).
(26) Solidarnosćódzyskuje swoje osobne miejsce na scenie z˙ycia publicznego (TygS 27 IV 1990).
(27) Scena polityczna nie bardzo sie˛ rozjasńiła (TVP 1, 19 IX 1993).
(28) „Zapalniczka” podpaliła polska˛ scene˛ polityczna˛? [tytuł]. To „Zapalniczka” sprowokowała i próbowała skompromitowac´ wiele osób z z˙ycia politycznego Polski, oskarz˙aja˛c ich o współprace˛ z UB i SB [...] „Zapalniczka” to pseu-donim agenta (DW 15 VI 1992).
(29) Aby unikna˛c´ [...] zgubnej fascynacji procentami, „Polityka” wraz z „Z˙y-ciem Warszawy” postanowiły uzupełnicínformacje˛ o przedwyborczych rankin-gach pogłe˛bionymi analizami kształtu polskiej sceny politycznej (Polit 10 VII 1993).