Jak cię złapią, to znaczy, że oszukiwałeś. Jak nie, to znaczy, że posłużyłeś się odpowiednią taktyką.
- Tak naprawdê, to Tygrys jest w porz¹dku powiedzia³ Prosiaczek sennie. - Pewnie, ¿e tak - powiedzia³ Krzyœ. - Tak naprawdê, to ka¿dy jest - rzek³ Puchatek. - Tak mi siê zdaje - doda³ - ale nie wiem, czy ja te¿ jestem w porz¹dku. Pewnie, ¿e jesteœ - odpar³ Krzyœ. Droga Puchatka Gdy strumyk dop³yn¹³ do skraju Lasu, zd¹¿y³ ju¿ podrosn¹æ na tyle, ¿e sta³ siê prawie ma³¹ rzeczk¹. I jako ktoœ ju¿ doros³y, nie pêdzi³, nie skaka³ i nie pieni³ siê, jak to mia³ w zwyczaju, kiedy by³ m³odszy, tylko porusza³ siê wolniej, gdy¿ wiedzia³ teraz, dok¹d zmierza, i mówi³ sam do siebie: „Po co mam siê spieszyæ? Któregoœ dnia i tak dostanê siê tam, gdzie trzeba". Dochodzimy teraz do tego, co mo¿na by nazwaæ najbardziej charakterystycznym elementem taoizmu w dzia³aniu. Po chiñsku nazywa siê to Wu Wei. Jest to te¿ najbardziej charakterystyczny element w dzia³aniu Puchatka. W jêzyku angielskim nie ma to jakiejœ szczególnej nazwy. Poniewa¿ wydaje siê nam, ¿e najwy¿szy czas, aby ktoœ to zauwa¿y³ i jakoœ nazwa³ -nazwiemy to Drog¹ Puchatka. Dos³ownie Wu Wei oznacza „bez dzia³ania", „powodowania" lub „zmuszania". Ale w praktyce znaczy to „bez wœcibskiego, nachalnego lub egoistycznego wysi³ku". Nie bez powodu ideogram Wei powsta³ z symboli oznaczaj¹cych rozczapierzon¹ rêkê i ma³pê, i st¹d termin Wu Wei oznacza powstrzymanie siê od dzia³ania niezgodnego z natur¹ rzeczy, od przechytrzania harmonii œwiata, od Ma³powania. Efektywnoœæ Wu Wei podobna jest zachowaniu wody °p³YWaj¹cej ska³ê, wyszukuj¹cej sobie naj³atwiejsz¹ drogê - W przeciwieñstwie do mechanicznego uderzania po linii prostej, co zwykle koñczy siê gwa³town¹ kolizj¹ z prawami przyrody. Jest to podejœcie wychodz¹ce od Wewnêtrznej wra¿liwoœci i wczuwaj¹ce siê w naturalny rytm rzeczy. WeŸmy przyk³ad z pism Chuang-tse W W¹wozie Lu jest wielki wodospad, wysoki na kilka tysiêcy stóp, a rozpylon¹ wodê widaæ na wiele mil woko³o. We wzburzonej wodzie u jego podnó¿y nie pojawia siê ¿adna ¿ywa istota. Pewnego dnia K'ung Fu-tse sta³ nie opodal brzegu owego jeziora, kiedy ujrza³ starego cz³owieka unosz¹cego siê na powierzchni hucz¹cej topieli. Zawo³a³ swych uczniów i razem pobiegli ratowaæ nieszczêœnika. Ale kiedy dotarli do brzegu, starzec wyszed³ ju¿ z wody i przechadza³ siê, podœpiewuj¹c. K'ung Fu-tse podbieg³ do niego. - Musia³byœ byæ duchem, ¿eby prze¿yæ coœ takiego - powiedzia³ - ale wydajesz siê byæ cz³owiekiem. Jak¹ tajemn¹ moc posiadasz? - Nic takiego - odpar³ starzec. - Zacz¹³em uczyæ siê, kiedy by³em jeszcze bardzo m³ody, i dorasta³em stale to æwicz¹c. Teraz jestem ju¿ pewien swych umiejêtnoœci. Zanurzam siê i wynurzam wraz z wod¹. Pod¹¿am za ni¹ i zapominam o sobie. Potrafiê prze¿yæ, poniewa¿ nie walczê z przewy¿szaj¹c¹ mnie potêg¹ wody. To wszystko. Kiedy nauczymy siê wspó³dzia³aæ z nasz¹ Wewnêtrzn¹ Natur¹ i z prawami natury dzia³aj¹cymi wokó³ nas osi¹gniemy poziom Wu Wei. Wówczas bêdziemy wspó³dzia³ali z naturalnym porz¹dkiem rzeczy i kierowali siê zasad¹ najmniejszego wysi³ku. Poniewa¿ œwiat przyrody kieruje siê t¹ zasad¹, nigdy nie pope³nia b³êdów. B³êdy pope³nia cz³owiek - albo te¿ wydaje mu siê, ¿e je pope³nia - istota z prze³adowanym Rozumem, która separuje siê od tak pomocnego systemu praw natury przez ingerowanie weñ i staranie siê za wszelk¹ cenê. W przeciwieñstwie do Puchatka, najmniej wysilaj¹cego siê Misia, jakiego zdarzy³o nam siê widzieæ. - Jak ty to robisz, Puchatku? - Co robiê? - Spyta³ Puchatek. - Tak siê niewysilasz. - po prostu nie robiê niczego zbyt wiele - powiedzia³ Puchatek. - Ale wszystko, co zaczniesz, jakoœ zawsze jest wykonane. - To siê tak po prostu samo robi - wyjaœni³. - Poczekaj tylko. To mi przypomina fragment z Tao Te Chircg - poWiedzia³em, siêgaj¹c po ksi¹¿kê. - O, mam - rozdzia³ trzydziesty siódmy. W t³umaczeniu mo¿e to brzmieæ mniej wiêcej tak: „Tao nic nie robi, ale wszystko jest zrobione". - To brzmi jak Zagadka-powiedzia³ Puchatek. - To znaczy, ¿e Tao nie forsuje ani nie przeszkadza, ale pozwala sprawom toczyæ siê na swój sposób, aby skutek by³ naturalnym wynikiem przyczyny. Wtedy wszystko, co ma byæ zrobione, jest zrobione. - Rozumiem - rzek³ Puchatek. - Po chiñsku zasadê tê nazwaæ mo¿na Wei Wu Wei - „Dzia³aj Nie Dzia³aj¹c". Z Wei Wu Wei pochodzi Tzu Jan - „Samoistnoœæ". Oznacza to, i¿ rzeczy staj¹ siê same, jakby spontanicznie. - Ach, rozumiem - powiedzia³ Puchatek. Aby zilustrowaæ ten najbardziej podstawowy element Drogi Puchatka, przypomnijmy sobie to, co zdarzy³o siê W Chatce Puchatka, kiedy Puchatek, Prosiaczek, Królik i Maleñstwo grali w Misie-Patysie. Rzucali swoje patyki z mostu do rzeki i przechodzili na drug¹ stronê, ¿eby zobaczy czy paty wyp³ynie pierwszy. Czekali w³aœnie ju¿ przez d³u¿sz¹ chwilê, kiedy wyp³yn¹³... - K³apouchy, K³apouchy?
|
Wątki
|